กมฺมนิโย

คือควรแก่การงานทางจิต
การที่จิตเป็นสมาธินั้น
มิได้หมายความว่าต้องมีการลงมือ
ฝึกตามพิธีรีตอง
ให้ตรงตามเทคนิคในเรื่องนั้น
โยตรงอย่างเดียวก็หาไม่

โดยแท้แล้ว
สมาธิอาจจะมีได้โดยทางตรง
ตามธรรมชาติ
ซึ่งปราศจากเทคนิคใด ๆ
ที่มนุษย์กำหนดขึ้น
อีกส่วนหนึ่งด้วย

เราจึงได้สมาธิ ๒ ทาง
คือสมาธิที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติอย่างหนึ่ง
สมาธิที่เกิดจากการปฏิบัติบำเพ็ญตามวิธี
เป็นเทคนิคโดยเฉพาะนั้นอีกอย่างหนึ่ง

พุทธทาสภิกขุ

จากหนังสือ”การทำสมาธิวิปัสสนา”

สำนักพิมพ์ธรรมสภา