กล่อง

อาคารไม้ทรงแปดเหลี่ยมอายุราวเกือบ ๑๐๐ ปี แผ่นป้ายเหนือหลังคาสังกะสีบอกถึงปีที่สร้างและชื่อของอาคารครั้งหนึ่งเคยเป็นโรงเรียน หากปัจจุบันเป็นแค่เพียงสิ่งเก่า ๆ ที่รอเวลาพังทลาย ในขณะสิ่งใหม่ ๆ ถูกสร้างขึ้นมาทดแทน ที่จริงแล้วมีตึกอันทรงคุณค่าอยู่มากมายทั่วประเทศ บางแห่งก็ได้รับการอนุรักษ์ดูแลรักษา บางแห่งก็ถูกปล่อยทิ้งไว้ตามยถากรรม ติดเรื่องกฏระเบียบหลากปัญหากับฝ่ายที่เกี่ยวข้อง หากมองเป็นเรื่องธรรมดามันก็เป็นเช่นนั้นแล เก่า ใหม่ เสื่อมทรุด ชำรุดผุพังคือเรื่องธรรมดา 

หากเห็นเป็นเรื่องที่ควรริเริ่มทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพื่อคงไว้ซึ่งอาคารที่บอกถึงความรุ่งเรืองของชุมชนบริเวณนั้นเมื่อกาลครั้งหนึ่ง คือภาพจำที่แตะต้องสัมผัสได้ แม้ผมจะแวะเวียนมานมัสการพระพุทธปางไสยยาสน์คู่บ้านคู่เมืองป่าโมกอยู่บ่อย ๆ แต่ไม่เคยได้เดินชมให้ทั่ววัด บ่ายแก่ ๆ ของวันนั้นไม่รีบเร่งไปไหนจึงตั้งใจเดินชมให้ทั่ว กระทั่งได้มาเจออาคารไม้แปดเหลี่ยมหลังนี้ ผมต้องหยุดนิ่งและแอบลุ้นกับเจ้าถิ่นหลายตัวที่แยกเขี้ยว เห่ากรรโชกอยู่ตรงข้ามจนหลวงพ่อต้องออกมาดู ท่านยิ้มให้และห้ามเจ้าถิ่นให้หยุดส่งเสียงรบกวน แล้วเชิญให้ผมเข้าไป

ยิ่งใกล้ยิ่งเห็นความงดงามของลวดลายไม้ฉลุที่ตกแต่งประดับอาคาร แผ่นฝาไม้ พื้นกระดาน ขั้นบันไดหากได้รับการทำนุบำรุงให้คงสภาพเดิมได้ก็น่าจะดี…และน่าเสียดายหากปล่อยให้พังทลาย

“กล่อง”กับความคิด กล่องกับการสะสมบุญกุศล กับคำพูดของผู้เฒ่าผู้แก่“มึงคิดอะไรบ้า ๆ นรกจะกิน กบาล” ในขณะที่ตึกอาคารเก่ารอคอยเวลาพังครืน ตึกใหม่ที่วาดวางไว้ในแผนผังเพื่อจะสรรสร้างเนรมิตสิ่งใหญ่โต หรูหรา อันบ่งบอกถึงพลังศรัทธาจากสาธุชนอย่างแรงกล้า บางครั้งก็อดสงสัยไม่ได้วัดวาอารามที่งดงาม ดูสง่ากลับไม่สามารถเข้าถึงได้เพราะถูกล็อคกุญแจป้องกันคนใจมาร

ศาสนสถานอันควรจะเป็นแหล่งพำนักพักพิงทางใจ เมื่อเบื้องหน้ามีกล่องวางเรียงรายเป็นฉากกั้นความรู้สึก อดรู้สึกใจหายเสียไม่ได้เมื่อได้สนทนากับผู้ดูแล พระอุโบสถเล็ก ๆ ทรงผสมผสานตะวันตกที่ดูเล็กคับแคบ ไม่เพียงพอต่อพระสงฆ์ หรืออุบาสกอุบาสิกาจะเข้ามาปฏิบัติธรรม นับว่าโชคดีที่พระอุโบสถแห่งนั้นได้รับการขึ้นทะเบียนจากกรมศิลปากร หาไม่ก็คงถูกรื้อทิ้งแล้วสร้างใหม่ให้ใหญ่ อลังการ และ…ล็อคประตู 

แต่ละที่ แต่ละแห่ง ย่อมมีความโดดเด่นจำเพาะ แต่ละคนต่างที่มา มีความเป็นปัจเจก เฉกเช่นเดียวกับอาคารไม้ทรงแปดเหลี่ยมหลังเก่าหลังนี้ หากรอหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมาดูแลก็ไม่มีงบประมาณ ปล่อยผุพังไป แล้วค่อยสร้างใหม่จากงบก้อนโต 

…ต้องมีใครสักคนที่คิดและลงมือทำ